Door het natte en tegelijkertijd warme weer is het buiten erg ´schimmelig´.
Deze column gaat niet over een paddenstoel maar over een organisme dat
ook leeft op vochtige plaatsen. De groep waartoe deze soort behoord is
echter geen schimmel, geen bacterie, geen plant en geen dier. Wat blijft
er dan over? Het ontbrekende dierenrijk is dat van de slijmzwammen. Ze
heten wel zwammen, maar hebben er behalve een leefwijze in vochtige
hout of humus niets mee gemeen. Schimmels bestaan nl uit
schimmeldraden, waaruit de bekende paddenstoelen groeien, terwijl een
slijmzwam het grootste deel van het jaar leeft als een eencellig
organisme. Als een soort amoebe jaagt deze op bacteriën.
Bijzonder
Een unieke slijmzwameigenschap uit zich bij de sporenvorming. Dan
geven losse amoeben (chemische) signalen door, waardoor ze allemaal bij
elkaar boven de grond kruipen. Zo´n ´kolonie´ van losse amoeben kan zich
verplaatsen. Wel niet zo snel met 0.1 – 2 cm/uur, maar toch. De reden dat
slijmzwammen nergens in het rijk van het leven bij passen, is dat de
amoeboide cellen dan onderling versmelten, maar dat de miljarden
celkernen binnen de gigantische ´cel´, die plasmodium genoemd wordt,
zelfstandig blijven. Dit plasmodium is heel zacht en ´slijmerig´ en de
grootst bekende celmassa (protoplasma) in het rijk van het leven. Na
verloop van tijd verdroogt de buitenkant. De celkernen erbinnen vormen
sporen en als alles droog is, barst het vlies open en verspreiden de sporen
zich met de wind. Het zwarte reuzenkussen is een van de soorten die de
grootste slijmzwamplasmodia vormt. Vaak meer dan een halve m2. Apart
aan de naam van zwart reuzenkussen is dat het plasmodium helder wit is.
Pas na het verdrogen wordt de korst zwart (zie foto´s).
Waar
Op de Heimanshof vormt zich deze herfst voor het 2e jaar een zwart
reuzenkussen op een oude boomstobbe. Vorig jaar bleef het plasmodium
wel een maand of 5 wit voordat het plasmodium verdroogde. Inmiddels
is dit proces al weer een maand aan de gang.