Bij regenachtig en warm weer zijn de omstandigheden gunstig voor een wel heel bijzonder soort organisme. Het is zo bijzonder omdat het nog een dier-, noch een plant, noch een
schimmel noch een bacterie is. De slijmzwammen, want daar hebben we het over, zijn een
eigen ‘rijk’ in de indeling van de levende organismen. Het is onbekend hoeveel soorten
slijmzwammen er zijn. Wel is het zo dat de meeste soorten over de hele wereld voorkomen en
dat de meeste in rottend hout, turf en ondergronds leven. Slechts een paar soorten hebben
een Nederlandse naam, zoals de hierbij afgebeelde ‘heksenboter’.
Slijmzwammen kennen drie levensstadia. Uit sporen ontstaan microscopisch kleine eencellige
organismen, die zich kruipend of zwemmend voortbewegen. Die voegen zich samen tot een
rondkruipende kolonie. Dit plasmodium vormt als het droger wordt een vlies, waarop kussen-
of knotsvormige sporenlichamen zitten. Daarin worden de sporen gevormd, waarmee de
slijmzwammen zich verspreiden.
Bijzonder
:
Slijmzwammen hebben vaak prachtige kleuren. In vroeger tijden werden ze om hun kleur
verzameld en gebruikt om er kleurstoffen, vaak helderrood (bloedweizwam) of geel
(heksenboter) van te maken.
Het plasmodium maakt dat slijmzwammen nergens anders in het dieren- of plantenrijk
passen. Het bestaat namelijk uit een enorme in elkaar gevloeide massa van celmateriaal,
zonder er in de massa celwanden bestaan. Het geheel ziet eruit een klodder slijm en kan zich
gedragen als een gigantische amoebe, maar wel met miljoenen celkernen. Die zitten dus
samen met elkaar binnen 1 reusachtige ‘cel’!
Veelal huizen slijmzwammen in dode plantenresten, zoals vermolmd hout of dode bladeren,
maar daar leven ze niet van. Het plasmodium omvloeit bacteriën en schimmels en voedt zich
daarmee, terwijl het al kruipend een soort slakkenspoor achterlaat. Sommige soorten kunnen
plasmodia vormen van wel een vierkante meter groot, maar de meest zijn een paar millimeter.
Als dat over je tuinpad kruipt weet je niet wat er gebeurt!
Waar
:
Slijmzwammen zijn helemaal niet zeldzaam. Hoe meer je zoekt op vermolmd hout, op half
vergaan snoeihout, dor blad en composthopen, hoe meer soorten slijmzwammen je vindt.
Sommige zoals de heksenboter vind je het hele jaar door, andere verschijnen in het voorjaar
of in de zomer, de meeste in de herfst als er veel bacteriën en schimmels zijn, die helpen de
vele dode plantenresten op te ruimen
Terugmeldingen
: geen
Voorkomen: warm vochtig weer
Status: onbekend