Brilduiker
Al jaren kijk ik uit naar een van de mooiste eenden soorten. En deze week
was het (dankzij de vorst?) eindelijk raak. Op de open plekken in het
grote meer in het Haarlemmermeerse Bos zaten tussen nonnetjes,
dodaars en 3 soorten ganzen, 3 brilduikers. Brilduikers zijn net als de veel
algemenere kuifeenden, duikeendjes en hebben net als hen een zeer
opvallend goudgeel oog. De naam brilduiker komt van het mannetje dat
een witte vlek onder beide ogen heeft. De vrouwtjes zijn minder
spectaculair getekend (zie foto). Zoals de meeste eendensoorten zijn
brilduikers in de winter op hun mooist. In het vroege voorjaar worden er
paartjes gevormd met baltsgedrag waarbij het normaliter stille mannetje
raspende geluiden maakt en zijn kop achterover gooit.
Bijzonder
Brilduikers zijn een in Nederland beschermde (rode lijst) soort. Maar
wereldwijd zijn ze niet bedreigd. Brilduikers zoeken overdag voedsel
(voornamelijk schelpdieren, garnalen, insectenlarven) door te duiken tot
op 4 m diepte. In de herfst wordt ook plantaardig voedsel (zaden, knollen,
wortels en bladeren van waterplanten) gegeten. Het voedsel wordt
meestal al onder water ingeslikt. In de vlucht is de brilduiker te herkennen
aan de snelle vleugelslag, waarbij een fluitend geluid te horen is dat
veroorzaakt wordt door de slagpennen van de vleugels.
:
Waar
De brilduiker heeft een voorkeur voor gebieden met heldere meren
omzoomd door oude bossen. Het is een holenbroeder die in grote
spechtenholen en ook in nestkasten broedt. In Nederland broeden ze
sinds het einde van de vorige eeuw langs de Ijsel af en toe in holtes van
oude knotbomen. Deze populatie bestaat inmiddels uit 15- 20 paar. In
Scandinavië, Rusland en Schotland zijn ze een algemene soort. Nederland
maakt wel onderdeel uit van hun overwinteringsgebied, vooral tussen
december en maart. Duizenden exemplaren verblijven dan in het
deltagebied, op het IJsselmeer en in de grote rivieren, maar ook op
kleinere wateren. Dus zowel in zoet als in zout water.