Vanaf deze plek willen wij u wekelijks informeren over bijzondere natuurfenomenen in Heemstede.
De zomer is nog maar 1 week oud en de zomerbloemen melden zich al volop. Veel grassen worden geel en daartussen beginnen in onze projecten volop zomerbloemen zoals Teunisbloem (foto: grote Teunisbloem), beemdooievaarsbek, chicorei, morgenster, slangenkruid en kaasjeskruiden te bloeien. Van de Teunisbloem bestaan drie ondersoorten: de kleine Teunisbloem, de middelste Teunisbloem en de grote Teunisbloem. De middelste is de meest algemene vorm maar op Meermond staat vooral de grote Teunisbloem. De bloemen daarvan zijn met 5 cm diameter aanmerkelijk groter dan de ‘gewone ’ middelste soort.
Teunisbloemen bloeien niet alleen overdag maar vooral in de avond en nacht. Ze zijn erop ingericht om vooral door nachtvlinders bestoven te worden. Daartoe hebben ze bloemen met lange buisjes zodat alleen (grote) nachtvlinders met lange tongen zoals pijlstaartvlinders, bij de nectar kunnen komen. Ze zijn geel maar kleuren ook fel in ultraviolet licht. Dat is een kleur die wij niet kunnen zien maar bijen en vlinders en sommige vogelsoorten wel.
Teunisbloemen hebben ook allerlei medicinale toepassingen. Extracten en siroop van hun bloemen gaan kramp tegen en hebben een bloedzuiverende werking. Ook helpt dat bij astma en hoest. De zaden van de Teunisbloem bevatten olie waardoor ze lang in de grond kiemkrachtig kunnen blijven en deze olie is goed voor de huid en de preventie van hart -en vaatziekten. Dat zijn dus een heleboel redenen om Teunisbloemen te waarderen en meer leefruimte te geven.
Werkzaamheden
Op Meermond is de iepziekte losgebroken met het warme weer. Als een iep door iepziekte geveld wordt moet hij binnen 6 weken ontschorst worden of het dikke hout moeten onder water gelegd worden. In het cambium tussen schors en hout zit namelijk de schimmel en komen ook de larven van de iepespintkever tot ontwikkeling. We vonden een boom met een diameter van 25 cm die net dood was gegaan. Daarin kunnen potentieel 100.000 kevers zich ontwikkelen terwijl ze de bast van het hout losvreten. Alle broedhout is voor weken onder water gelegd maar daarna is het prima hout voor de open haard want dan is nl de schors los gerot en zijn alle keverlarven verdronken. Het helpt niet om daar 4-6 weken mee te wachten want dan zijn de kevers al uitgekomen en hebben alle iepen binnen een straal van 5 km met de wind mee geïnfecteerd. Dat is gebeurd in Het Sorghbosch. Daar zijn de meest iepen al jaren geleden doodgegaan door de iepziekte en het proces gaat nog steeds door. Er staan een paar exemplaren van 40 m hoog die elk een half tot 1 miljoen kevers over Heemstede hebben uitgesproeid. Die iepn van 40 m zijn een maatje te groot voor ons handmatig beheer. Wij houden ons al drie weken bezig met het verwijderen van de overdaad aan zevenblad. Dit is een enorme klus want het staat overal en het moet met wortel en al verwijderd worden. Ook is begonnen met het verwijderen van de overvloed aan jonge mini esdoorns en invasieve exoten zoals bijvoorbeeld de schijnaardbei. De drie informatieborden zijn ook weer schoongemaakt (foto). Naast het gebruikelijke wieden, maaien en hooien van dit seizoen beginnen we steeds meer van onze tijd te besteden aan het oogsten van zaden en bessen. De kruisbessenoogst is volop aan de gang en aan zaden zijn ratelaar, koekoeksbloemen en de eerste klaprozen aan het afrijpen.
Waar kunt u zelf aan meedoen?
Elke vrijdag werken we op Meermond en op zaterdag in het Sorghbosch.
Het is leuk en voldoening scheppend om er samen iets moois van te maken. Voor meer info en om een keer te komen kijken, te helpen of met een vraag: info@stichtingmeergroen.nl .
Franke van der Laan