Koekoeksbloemen zijn één van opvallendste kruiden die bloeien in het voorjaar. Koekoeksbloemen worden tot de silene soorten (anjers) gerekend. Maar anjersoorten zijn heel zeldzaam en koekoeksbloemen gelukkig nog relatief algemeen. Alle anjers en koekoeksbloemen een voorkeur hebben voor matig voedselrijke bodems. We bespreken 4 soorten tegelijk. De dagkoekoeksbloem en de echte koekoeksbloem zijn vrolijk paars en de avond- en de nachtkoekoeksbloem zijn maagdelijk wit. Daarbij hebben de echte koekoeksbloem en de nachtkoekoeksbloem smalle diep ingesneden kroonbladen en de dag- en de avondkoekoeksbloem hebben grote gevulde bloemen. Echte koekoeksbloemen hebben een voorkeur voor vochtige weiden. Vroeger waren ze zeer algemeen in weilanden, maar sinds die overbemest worden tot groene woestijnen moeten ze het doen met natuurgebieden. Dagkoekoeksbloemen zijn een soort voor bossen en bosranden. Ze houden van wat schaduw en avondkoekoeksbloemen staan graag in niet al te voedselrijke ruige bermen. Avond- en nachtkoekoeksbloem heten zo omdat ze pas in de middag en avond uitbundig bloeien, maar ook op een niet te zonnige dag begint de bloei al in de middag. Alle soorten zijn goede nectarleveranciers.
Bijzonder
De naam koekoeksbloem heeft te maken het feit dat ze bloeien in de 2e helft van de lente als de koekoek zich meldt. En op koekoeksbloemen leven cicaden waarvan de larven zich beschermen met een soort schuim. De folklore heeft daar koekoeksspuug van gemaakt….Er is veel verwarring over soorten en zelfs families. De echte koekoeksbloem heeft nl maar 3 meeldraden en de rest 5. Dat was voor Linnaeus een heel belangrijk indelingskenmerk en daarom kwamen ze in een heel andere familie. Maar in de natuur kan alles door elkaar lopen. Na veel discussie hebben alle Silenes en ook koekoeksbloemen hun plek gevonden in de Silenefamilie.
Waar
Zoals al gemeld hebben alle koekoeksbloemsoorten een voorkeur voor een ander biotoop. De meeste soorten bloeien heel lang en zijn ook een sieraad in de tuin.