Vanaf deze plek wilden wij u wekelijks informeren over bijzondere natuurfenomenen in Heemstede.
Wat speelt er in de natuur: Iepen en Esdoorns
In de natuur draait het om eten of gegeten worden. Elke dag is een strijd op leven en dood. Heemstede heeft veel mooie oude landgoederen en buitenplaatsen die vaak rond het jaar 1700 gesticht zijn. De oudste monumentale bomen zijn dus 300- 350 jaar oud. De meest waardevolle soorten met de meeste biodiversiteit zijn eiken en lindes. Ook zijn er veel beuken aangeplant. Beuken hebben al wat minder begeleidende soorten en esdoorns nog weer minder. Helaas is de ecologische concurrentiekracht omgekeerd evenredig aan de waarde en daarom staan de landgoederen vol met esdoorns en beuken die de andere soorten verdringen in de strijd om het bestaan. Ondergronds speelt hevige wortelconcurrentie en ook in de kroon woedt een gevecht op leven en dood om licht en dat verliezen dus de eiken en de lindes van de beuken en de esdoorns. Ook de beuken verliezen het van de esdoorns. Ons ecologisch beheer richt zich daarom vooral op het in evenwicht brengen van deze soorten en dat betekent meestal dat we er tientallen miljoenen esdoorns uittrekken of uitspitten. Sommige exemplaren zijn echter al 25 of 40 jaar oud. Dan wordt het een (leuke) uitdaging. Op de foto een esdoorn van 40 jaar die we met wortel en al in 3 kwartier verwijderd hebben. In het Sorghbosch woedde ook een iepenziekteplaag die iepen tot 40 m hoog hebben gedood maar ze zijn nooit verwijderd en dreigen nu op paden en huizen te vallen. Deze week hebben we 6 bomen verwijderd maar we hebben er nog minstens 10 te gaan. Het is verbluffend hoe makkelijk dat gaat met de hand. We zijn tegenwoordig te snel geneigd om naar machines te grijpen terwijl het heel goed met de hand kan.
Iepenziekte
Er zijn op dit moment verschillende boomziektes die ravages aanrichten. Paardenkastanjes vallen bij bosjes weg door de kastanje bloedingsziekte, een bacterieziekte. Essentaksterfte houdt huis onder essen. De essen sterven af van top naar de bodem. Op termijn komt dat wel weer goed want er blijft altijd 1- 10 % van de exemplaren over die dan,( in 100- 1000 jaar…) , weer hun plek opeisen. Zo worden we al ruim 100 jaar geplaagd door de iepenziekte. Deze ziekte is een combi van een schimmel die de vaten verstopt van de boom waarna miljoenen kevers de bast inkruipen, waar de schimmel zit en daarna gezonde iepen, binnen een straal van wel 5 km, besmetten. De eerste iepenziekte golf was in de dertiger jaren van de vorige eeuw, in de zestiger jaren was er een tweede golf en nu zitten we in een derde golf. Elke keer sterven 90 – 95% van de bomen maar de iep verspreidt zich weer snel totdat er weer een nieuwe agressievere versie van de iepenschimmel opduikt net als bij de Corona pandemie. Dat is nu eenmaal natuur.
Waar kunt u zelf aan meedoen?
Het redden van boompjes blijven we elke dag doen tot 1 april. Elke zaterdag in het Sorghbosch en elke vrijdag in Meermond of Groenendaal en op woensdagen in de andere landgoederen. Zie de bomenplanner op meerbomen.nu voor details.
Het is leuk en voldoening scheppend om er samen iets moois van te maken. Voor meer info en om een keer te komen kijken, te helpen of met een vraag: info@stichtingmeergroen.nl of meld je aan bij IK DOE MEE op meerbomen.nu.