500 ste Flora en Fauna column: Grauwe Abeel

Grauwe Abeel

Omdat we een nieuwe Stichtingmeergroen.nl website opzet aan het maken zijn, kwamen we er deze week toevallig achter dat er sinds mei 2006 inmiddels 499 columns geweest zijn en dat dit dus de 500^ste is. Reden genoeg om een bijzonder onderwerp te kiezen en dat werd de Grauwe Abeel. Weinig mensen kennen deze boomsoort, die heel groto kan worden. Het is een soort populier en wel een natuurlijke kruising tussen de zilverabeel (die vooral in de duinen voorkomt) en de ratelpopulier. Deze boomsoort wordt veel aangeplant in de bebouwde kom omdat hij ziektevrij is en goed bestand tegen wind. Kenmerkend voor deze soortzijn de hartvormige lenticellen. Dat zijn ademopeningen in de (kurkachtige) schors. Deze ontleent de Grauwe abeel aan de zilverabeel.

 Bijzonder

De Grauwe abeel is tweehuizig. D.w.z. er zijn mannelijke en vrouwelijke bomen. De vrouwelijke bomen, zoals veel populieren, maken katjes waarvan de zaden in pluis verpakt zijn. In de verenigde staten heten populieren daarom cotton trees en het pluis kan zo massaal zijn dat er in  maart/april sneeuw lijkt te liggen. Omdat die sneeuw ook brandgevaarlijk is, worden bij de Grauwe Abeel vaak vooral mannelijke bomen aangeplant. De mooiste Grauwe Abelen in de Haarlemmermeer staan aan de Burgemeester Pabstlaan in Hoofddorp (foto). De staan daar op de Haarlemmermeerspoorlijn, die van 1920 tot 1935 gefunctioneerd heeft. De 2 overblijvende exemplaren van ca 5 m omtrek (foto) zijn dus hoogstwaarschijnlijk minstens 110 jaar oud. Takken die van ouderdom afvallen van de Grauwe abeel laten een kenmerkend litteken achter, wat lijkt op een oog.  Sommige Grauwe Abelen hebben de neiging om uit hun wortels honderden kleine boompjes (wortelopslag) te vormen. De monumentale exemplaren aan de Burgemeester Pabstlaan doen dat niet.

Waar

De Grauwe Abeel stelt weinig eisen aan zijnstandplaats en groeit op veel soorten bodems maar bij voorkeur niet op veen. Hij komt in een brede strook van gematigde breedtegraden voor in Eurazië.