De bergeend is een grote eend. Het verenkleed is opvallend wit, zwart en roodbruin. Het mannetje is van het vrouwtje te onderscheiden door een knobbel op de snavel
(zie foto) Zijn voedsel bestaat voornamelijk uit slakken, wormen, schelpdieren, kleine
kreeftjes en insecten. De bergeend is een typische modderaar. Hij zoekt het liefst
voedsel in slikkige, open gebieden, zoals de Waddenzee. De soort is een
holenbroeder en bouwt zijn nest vaak in een verlaten konijnenhol. Helaas neemt het
aantal konijnen in de duinen sterk af, en daarmee de beschikbaarheid van geschikte
broedplaatsen. Er vindt enige omschakeling plaats naar broeden in een dichte
vegetatie.
Bijzonder
De naam bergeend heeft niets met bergen in de zin van ′hoge heuvels′ te maken,
maar met de voortplanting; de soort kan relatief veel jongen grootbrengen of bergen.
Van de bergeend is daarnaast bekend dat een paartje makkelijk zijn jongen verlaat,
b.v om te ruien. Gelukkig zijn de achterblijvende paartjes goede pleegouders. In mei
kunnen dan ouders met 20-40 jongen van verschillend leeftijden worden
waargenomen.
Waar
Nederlandse bergeenden zijn deels standvogel, een deel van de vogels trekt in de
winter weg naar Ierland, Engeland of Frankrijk. De bergeend komt de laatste
decennia steeds meer voor in het binnenland, waar ze vooral langs de rivieren, maar
ook op akkers, aangetroffen kunnen worden.
Sinds de jaren ′70 is er een lichte maar constante toename in Nederland Dit komt
vooral doordat gebieden in het binnenland gekoloniseerd zijn. Er is een groot verschil
tussen het aantal paren dat een territorium heeft (11.000), en het aantal paren dat
ook daadwerkelijk tot broeden komt (5.000 – 8.000).
Ook in de Haarlemmermeer is de bergeend een steeds bekender wordende
verschijning. Schattingen over het aantal paren met territoria variëren van 50-100. De
grootste aantallen komen voor rond de Groene Weelde en bij de gekantelde
percelen. Losse paartjes die rond deze tijd weer aan het vestigen van territoria
beginnen te denken, kunnen overal in de polder worden aangetroffen.